İsrail ordusu, İran’ın nükleer silah üretmesini önleme iddiasıyla “Yükselen Aslan Operasyonu” adını verdiği kapsamlı bir askeri harekat başlattığını duyurdu. İsrail ordusundan yapılan açıklamada, İran’a düzenlenen saldırılara onlarca jetin katıldığı bildirildi.
Operasyonun ilk aşamasında İran’ın merkezindeki Natanz uranyum zenginleştirme tesisi dahil olmak üzere çok sayıda nükleer ve askeri tesisin hedef alındığı açıklandı. İsrail ordusu, “İran’ın farklı bölgelerindeki nükleer hedefler de dahil olmak üzere düzinelerce askeri hedefe yönelik saldırıları içeren ilk aşama tamamlandı” ifadesini kullandı.
TAHRAN’DA 4 ŞİDDETLİ PATLAMA, 5 KİŞİ ÖLDÜ
İsrail’in saldırı tehditlerinin ardından Tahran’ın merkezinden en az 4 şiddetli patlama sesi duyulurken saldırının Tahran’ın batısında yapıldığı bilgisi İran medyasına yansıdı. İran resmi ajansı IRNA, patlama seslerine ilişkin haberinde şiddetli seslerin özellikle Tahran’ın doğu, batı ve merkezinden geldiğini bildirdi.
İran devlet televizyonu, İsrail’in Tahran’a yönelik saldırılarında sivil yerleşim bölgelerine düzenlenen saldırılarda ilk belirlemelere göre 5 kişinin yaşamını yitirdiğini, 20 kişinin yaralandığını açıkladı.
Saldırılara ilişkin yayımlanan görüntülerde, Tahran’ın kuzeydoğusundaki Mahallati semtinde sivil yerleşim yerindeki bir binanın hedef alındığı görüldü. İsrail’in Tahran’ın kuzeyinde yer alan Kamraniye semtinde de sivil bir binayı hedef aldığına dair görüntüler ülke medyasında yer aldı.
TEBRİZ’DE 2 ÖLÜ, 5 NOKTA HEDEF ALINDI
İranlı Öğrenciler Haber Ajansı’na (ISNA) konuşan Doğu Azerbaycan Eyaleti Kriz Yönetimi Müdürü Mecid Ferşi, Tebriz’deki saldırılara ilişkin bilgi verdi. Ferşi, “Said Abad’daki Şehit Kerimi Kışlası, Emand’daki Zehra Kışlası ve Serderud’daki radar merkezi İsrail’in hedef aldığı yerler arasında yer aldı. Bu saldırılarda 2 kişi hayatını kaybetti ve 6 kişi yaralandı” dedi.
İran Devrim Muhafızları’na yakınlığıyla bilinen “Sepahnews”, İsrail’in Tebriz kentinde 5 noktayı hedef aldığını duyurdu.
“ÜST DÜZEY KOMUTAN VE NÜKLEER BİLİMCİLER ÖLDÜRÜLDÜ” İDDİASI
İran Devrim Muhafızları, komutanları Hüseyin Selami’nin saldırılarda hayatını kaybettiğini doğruladı. İran devrim muhafızlarına yakınlığıyla bilinen Tesnim Haber Ajansı, İsrail’in Tahran’daki Devrim Muhafızları Ordusu merkezini ve nükleer bilim insanlarını hedef aldığını belirtti.
İran devlet medyası, nükleer bilim insanları Feridun Abbasi ve Muhammed Mehdi Tehrançi’nin Tahran’daki saldırılarda öldüğünü duyurdu. İsrail basınına konuşan savunma kaynakları, İran Genelkurmay Başkanı Bakıri’nin de hedef alındığını ve ölmüş olma olasılığının yüksek olduğunu öne sürdü.
NETANYAHU: “TEHDİDİ ORTADAN KALDIRANA KADAR SÜRECEK”
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, yayımladığı bir video mesajda, “İsrail’in varoluşuna yönelik İran tehdidini ortadan kaldırmak için hedefli bir askeri operasyon başlattık. Bu operasyon, tehdidi tamamen ortadan kaldırana kadar sürecek” dedi.
İsrailli askeri yetkililer, İran’ın elinde birkaç gün içinde 15 nükleer bomba yapabilecek kadar nükleer materyal bulunduğunu öne sürdü. İran’ın nükleer silaha sahip olmaya “her zamankinden daha yakın” olduğu iddia edilen açıklamada, İran’ın silahlarının İsrail ve tüm dünya için tehdit oluşturduğu savunuldu.
İSRAİL GENELKURMAY BAŞKANI: “AĞIR BEDEL ÖDERSİNİZ”
İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, İran’a saldırı için uzun süredir hazırlık yapıldığını söyledi. Başlattıkları saldırılarla “geri dönüşü olmayan bir noktada” olduklarını aktaran Zamir, İran’a saldırmak dışında seçenekleri olmadığını öne sürdü.
“Bize meydan okuyanları uyarıyorum, ağır bedel ödersiniz” ifadesini kullanan Zamir, on binlerce askerin sınırlara konuşlandırıldığını belirterek, “Eşi benzeri görülmemiş tarihi bir mücadele içindeyiz. Bu operasyon, yok olma tehdidine karşı hayati bir adımdır” dedi.
İRAN: “ACI BİR SONLA KARŞILAŞACAKLAR”
İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, “İsrail’in şer dolu, kanlı elini İran’a karşı bir suç işlemek için kullandığını” söyleyerek, “İsrail kendisi için acı bir son hazırladı” açıklamasını yaptı.
İran Genelkurmay Başkanlığı Sözcüsü Şikarçi, İran devlet televizyonuna konuşarak, “İsrail, İran’a saldırılarını ABD’nin yardımıyla gerçekleştirdi. Ağır bir bedel ödeyecekler. İran silahlı kuvvetlerinin sert karşılığını beklesinler” dedi.
İSRAİL’DE OLAĞANÜSTÜ HAL İLAN EDİLDİ
İsrail Savunma Bakanı İsrael Katz, İsrail genelinde olağanüstü hal ilan ettiğini açıkladı. Katz, “İsrail’in İran’a yönelik önleyici saldırısının ardından yakın gelecekte İsrail ve sivil nüfusa yönelik füze ve insansız hava aracı saldırısı bekleniyor” ifadesini kullandı.
Tel Aviv’deki Ben Gurion Havalimanı süresiz olarak kapatılırken hava savunma sistemleri olası İran misillemesine karşı yüksek alarma geçirildi. İsrail genelinde muhtemel bir saldırıya karşı uyarı olarak ülke genelinde alarmlar devreye girdi.
Ülke genelinde tam faaliyet durumuna geçilmesine, temel sektörler hariç eğitim faaliyetleri ve toplantıların yasaklanmasına karar verildiği aktarıldı.
ABD: “OPERASYONDA ROLÜMÜZ YOK”
Beyaz Saray, Başkan Donald Trump’ın Ulusal Güvenlik Konseyi’ni acil toplantıya çağırdığını duyurdu. Trump, perşembe günü yaptığı açıklamada, “İsrail’in İran’a saldırısı gerçekleşebilir” ifadesini kullanmış, ancak barışçıl çözüm umutlarını yinelemişti.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, operasyonla hiçbir ilgilerinin olmadığını vurgularken İran’ı Amerikan personeline yönelik saldırılardan kaçınması konusunda uyardı. ABD Dışişleri Bakanlığı, ülkedeki tüm Amerikan hükümet çalışanlarına ve ailelerine “ikinci bir duyuruya kadar sığınaklarda kalma” çağrısı yaptı.
İran Genelkurmay Başkanlığı Sözcüsü Şikarçi, saldırının bedelini hem İsrail’in hem de “bu operasyonu destekleyen” ABD’nin ağır ödeyeceğini söyledi.
HAVA SAHALARI KAPATILDI, NATANZ’DA DUMAN YÜKSELDİ
İran devlet televizyonunun haberinde, Natanz Nükleer Tesisi’nin bulunduğu bölgede dumanların yükseldiği kaydedildi. İran Sivil Havacılık Kurumu, ülkenin hava sahasının ikinci bir duyuruya kadar kapatıldığını duyurdu.
İsrail’in İran’a saldırı düzenlemesinin ardından Irak da hava sahasını tüm uçuşlara kapattı ve tüm havalimanlarındaki uçuşları askıya aldı.
Axios’un haberine göre, Mossad da operasyon kapsamında İran içindeki stratejik füze tesisleri ve hava savunma altyapısına yönelik bir dizi sabotaj düzenledi.
KÜRESEL PİYASALAR SARSINTI YAŞADI
Saldırının ardından Asya piyasalarında hisse senetlerinde düşüş yaşanırken ABD vadeli işlemlerinde de kayıplar görüldü. Petrol fiyatları yükselirken yatırımcılar altın ve İsviçre Frangı gibi güvenli limanlara yöneldi.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, bölgedeki askeri tırmanışı kınayarak, “Her iki tarafı da maksimum itidal göstermeye çağırıyoruz” dedi.
DİPLOMATİK SÜREÇLERİN GELECEĞİ
ABD ve İranlı yetkililerin, İran’ın uranyum zenginleştirme programını görüşmek üzere Pazar günü Umman’da altıncı tur görüşmelere başlaması bekleniyordu. ABD’li yetkililer, saldırıya rağmen görüşmelerin planlandığı gibi sürdürüleceğini belirtti.
İsrail ordusu, harekâtın gerekçesini “İran’ın nükleer silah geliştirmede geri dönüşü olmayan bir noktaya yaklaşması” olarak açıkladı. Ancak bu iddialara karşılık, ABD istihbaratı, İran’ın nükleer silah geliştirme programını 2003’te durdurduğunu ve bu yönde yeni bir adım atmadığını ifade etti.
Umman ise saldırının “diplomatik çözümleri ortadan kaldırma” ve “bölgenin güvenlik ve istikrarını tehdit etme” riski taşıdığı uyarısında bulundu.
