2026-2027 yılları için hükümet yetkililerince yapılan zam teklifi (%10-%6, %4-%4), yüksek enflasyon ortamında kamu çalışanları ve emeklilerin alım gücünü korumaktan çok uzak görünüyor. Bu oranlar, özellikle Türkiye gibi yüksek ve kronik enflasyon yaşayan ülkelerde, reel ücretlerde sert erimelere yol açma potansiyeline sahip.
TÜİK ve ENAG (Bağımsız Enflasyon Araştırma Grubu) verilerinin yer aldığı yukarıdaki tablodan 2019 – 07.2025 yılları arasında bileşik olarak
TÜFE’nin (Tüketici Fiyat Endeksi-Enflasyon)
- TÜİK’e göre : %1329 (13.29 kat)
- ENAG’a göre : %7645 (77.45 kat)
artmasına karşılık;
Yukarıdaki tablodan da söz konusu dönem için
4A Emekli Maaşı’nın : %807 (9,07 kat),
Asgari Ücretin ise : % 994 (10,94 kat) arttığı görülmektedir.
Buna göre, TÜİK(Resmi) verilerine göre bile maaş artışları enflasyonu karşılayamıyor, ENAG verileriyle kıyaslandığında kayıp çok daha dramatik.
TÜİK’e göre 2019’da 1.861 TL olan en düşük (4A)emekli maaşı, Temmuz 2025’de 24.733 TL olması gerekirken ancak 16.881.- TL olmuş, yani % 32 oranında bir reel ücret kaybı söz konusudur.
ENAG’a göre ise olması gereken en düşük (4A)emekli maaşının 144.134.- TL olması gerekirken, % 88 oranında bir reel kayıp söz konusudur.
Asgari Ücret için de durum bundan pek farklı değildir; Asgari Ücretin Temmuz 2025 tarihinde TÜİK’e göre 26.859.- TL; ENAG’a göre ise 156.526,- TL olması gerekirken 22.104 TL olarak tespit edilmiş, bir diğer ifade ile TÜİK’e göre % 17.7, ENAG’a göre ise % 85.9 oranında bir reel kayıp yaşanmıştır.
2019 yılında 1 maaşla alınan bir ürün veya hizmet Temmuz 2025 tarihinde ENAG’a göre 12 maaşla ancak alınabilir hale gelmiştir.
Ayrıca, asgari Ücretlinin alım gücü resmi verilerle % 18, ENAG’a göre ise % 86 erimiştir.
Emekli aylığı ile Asgari Ücret arasında da söz konusu dönem için de bir makas oluşmuş; 2019 yılında emekli maaşı asgari ücretin % 92’si iken, Temmuz 2025 tarihinde bu oran % 76’ya düşmüştür. 2026 yılı için öngörülen zam teklifiyle bu oran % 70’in altına inecektir.
Özellikle 2024 yılında asgari ücrete %100’e yakın artış yapılmasına rağmen, emekli maaşlarında (tabiki kamu çalışanlarına) düşük oranlı zam yapılması gelir uçurumunu artırmıştır.
Yıllar içinde TÜFE karşısında, Emekli Aylığı ve Asgari Ücretin seyri özetle yukarıda ifade edildiği gibi iken, Hükümet Yetkilileri tarafından 2026 ve 2027 yılı için önerilen zam teklifleri:
TÜİK’in enflasyon öngörüsü 2016 yılı için %13-19, 2027 yılı için %9 olması dikkate alınınca teklifin en iyimser resmi enflasyon tahminlerinin bile altında kalacağına işaret etmektedir. 2027 yılı için öngörülen artış enflasyonun sürdürülebilir olmayacağı bir ortamda simgesel kalmaktadır. %9 oranındaki bir zam ise yüksek enflasyon ortamında dramatik alım gücü kaybına yol açacaktır.
2026 yılı için öngörülen teklif ENAG’ın bu yıl için beklediği enflasyon oranının ancak dörtte birine tekabül etmektedir.
Zam tekliflerinin veya uygulanmasının halen 6 aylık periyotlara yayılması, enflasyonun etkisini katlamaktadır; Örneğin, 2026’da ilk 6 ay %10 zam alan memur, yıl sonu daha yüksek çıkacak enflasyonda büyük kayıp yaşayacaktır. Bu yargıya varmamızın nedeni, bugüne kadar resmi makamlar tarafından öngörülen hemen hemen hiçbir enflasyon rakamlarının bugüne kadar tutturulamamış olmasıdır.
2019- Temmuz 2025 yılı için yapılan analiz bize şunu göstermektedir ki, reel ücretler günün gerçekleri ile uyuşmamakta, yıllar öncesinin seviyesinde kalmaktadır. ENAG’a göre 2025 yılındaki 100 TL, 2019 yılındaki yaklaşık 9 TL’ye eşit olmaktadır.
Sonuç olarak yapılan zam teklifleri ile;
Ekonomik krizin faturası emekçiye ve sabit gelirlilere kesiliyor,
Hükümet zam teklif ile enflasyon karşısında çalışanları korumak bir yana, “sanki” sistematik yoksullaştırma politikasını sürdürüyor. 2019’dan bu yana emeklilerin alım gücündeki %70-90’lık kayıp, adaletsizliğin boyutunu gösteriyor, hangi kurum verisi alınırsa alınsın reel enflasyonun altındaki zam oranları ile reel kayıplar önlenemez,
2026–2027 için öngörülen zam oranları bu erimeyi durdurmak bir yana, daha da derinleştirecek,
Bu tablo, ekonomik politikalar kadar sosyal adalet anlayışının da sorgulanması gerektiğini gösteriyor.
Çözüm, enflasyonu manipüle eden verilerle oynamak değil, üretim odaklı ekonomiye geçmek ve kaynak dağılımını adaletli kılmaktır. Aksi takdirde “mutfağa bakın” söylemi, iktidarın halkın gerçeklerinden ne kadar uzaklaştığının bir itirafı olarak kalacaktır.
